Cấu tạo phân tử của xà phòng gồm 2 phần: Phần ưa nước (COONa, COOK) và phần kị nước (gốc R). Dung dịch xà phòng làm giảm sức căng mặt ngoài của nước, nhờ đó xà phòng ngấm vào sợi vải. Phần kị nước có xu hướng tan trong các vết bẩn dầu, mỡ, phần ưa nước lại tan trong nước. Kết quả là các vết bẩn dầu, mỡ sẽ bị phân tán thành các hạt nhỏ và trôi ra ngoài. Vì vậy, xà phòng có tính chất giặt rửa.